INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Wojciech Piniński h. Jastrzębiec  

 
 
Biogram został opublikowany w 1981 r. w XXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Piniński Wojciech h. Jastrzębiec (ok. 1715–1786), podstarosta łucki, stolnik wołyński, komisarz i poseł sejmowy. Był synem Pawła, dziedzica cząstkowego m.in. na Pininie w ziemi dobrzyńskiej, i jego drugiej żony Konstancji Kossobudzkiej (zm. ok. 1770), skarbnikówny płockiej. Jeszcze w czasach panowania Augusta III P. opuścił rodowe Pinino i osiedlił się na Wołyniu. W r. 1761 występował jako wojski czernihowski. Zajmował również w t. r. urząd regenta grodzkiego włodzimierskiego i pozostawał nim do r. 1768. W l. 1765–6 był z województwa czernihowskiego deputatem na Trybunał Kor. Prowincji Małopolskiej. W r. 1766 został podstarostą grodowym łuckim i urząd ten pełnił aż do śmierci. W r. 1767 awansował na łowczego czernihowskiego. Wczesną wiosną 1768 miał przystąpić do konfederacji barskiej. Poseł rosyjski M. Repnin na wiadomość o tym polecił (6 IV) generałowi P. Kreczetnikowowi skłonić P-ego do opuszczenia konfederacji i potępienia tego ruchu, a w razie oporu nakazał aresztowanie go. P. uległ tej presji. Dn. 13 XI 1768 na wołyńskim sejmiku gospodarskim został powołany do siedmioosobowej komisji, której zadaniem było zorganizowanie milicji wojewódzkiej dla zabezpieczenia obywateli od «swywolnych i rozwiązłych ludzi», pod którymi rozumiano nie tyle hajdamaków, już wówczas uśmierzonych, ile raczej konfederatów barskich. Gdy przez pięć miesięcy uchwała ta nie doczekała się realizacji, a agitacja probarska przybierała na sile, Michał Ledóchowski, kaszt. wołyński, zwołał wymienioną komisję do swych dóbr do Kotowa i tam 22 IV 1769 zdecydowano jak najśpieszniej zrekrutować dla «ubezpieczenia obywatelów» oddział 60 ludzi pieszych. Nie ochronił on jednak Wołynia przed konfederacją, gdyż w dwa miesiące później (23 VI) jeden z członków komisji – Konstanty Olizar – zawiązał konfederację województwa wołyńskiego. P. jednak trzymał się od niej z daleka, dzięki czemu w r. 1769 otrzymał urząd podczaszego włodzimierskiego. Z ramienia sejmu rozbiorowego 1773–5 r. był członkiem szesnastu komisji do rozsądzania spornych spraw majątkowych. Zajmował się więc m. in. sprawą dwudziestu ośmiu rodzin drobnej szlachty ukraińskiej, którą star. owrucki Jan Stecki usiłował pozbawić mienia i przymusić do pełnienia poddańczych obowiązków; sądził sprawy dotyczące bazylianów żydyczyńskich, konflikty między Wielhorskimi o dobra Wielhor na Wołyniu, spory między Marianną Olizarową, stolnikową kijowską, a wojewodzicami kijowskimi Lubomirskimi o dobra Dorohobużczyzna (na Wołyniu); regulował działy spadkowe rozległych dóbr, rozrzuconych po całej Rzpltej, po Janie Krasickim, chorążym nadwornym lit., i jego żonie Teodorze z Kotwiczów.

W r. 1781 P. otrzymał urząd stolnika krzemienieckiego. W r. 1784 posłował z Wołynia na sejm grodzieński. Został wówczas członkiem komisji sejmowej do skontrolowania pracy Departamentu Wojskowego. Delegowany przez sejm, przemawiał w tej sprawie 21 X w Izbie Senatorskiej. Na sesji 28 X postulował, by członkowie Komisji Skarbowej byli wybierani przez poszczególne prowincje Rzpltej. Również na tym sejmie przedłożył Projekt względem starostw, by dla powiększenia dochodów państwa organizować w drodze licytacji sprzedaż dóbr starościńskich. W r. 1785 awansował na urząd stolnika wołyńskiego. W lutym 1786 w zastępstwie star. łuckiego Józefa Czartoryskiego przewodniczył P. w sądzie grodzkim w głośnej na całą Polskę sprawie przeciwko Henrykowi Niemiryczowi, zakończonej skazaniem go zaocznie na karę śmierci za publiczne sprofanowanie hostii w kościele w Krupcu. P. zmarł w kilka miesięcy później, jeszcze w r. 1786. P. był dwukrotnie żonaty; jego pierwszą żoną była Anna Rokicka, drugą Teofila Rohozińska. Z pierwszego małżeństwa pozostawił syna Józefa (zob.) i córkę Fortunatę, zamężną 1.v. za Janem Borzęckim, 2.v. za Janem Stanisławem Zarzeckim. Z drugiego małżeństwa pochodziły córki: Dominika i Aniela.

 

Estreicher; Uruski; Żychliński, XIII; – Pułaski K., Szkice i poszukiwania historyczne, Pet. 1898 II 112; Smoleński W., Przewrót umysłowy w Polsce wieku XVIII, W. 1923; – Diariusz sejmu… 1784…, W. 1785 s. 15, 388, 420; Kalendarz polityczny na r. 1762; Kalendarz polityczny dla Król. Pol. i W. Ks. Lit. na r. 1781; toż za l. 1785, 1786, 1787; Kalendarzyk polityczny warszawski na r. 1782; Kolęda warszawska, na r. 1766; toż za l. 1767, 1768, 1769, 1770; Kreczetnikow P., Dziennik wojennych działań, P. 1874 s. 197; Vol. leg., VIII 384, 470, 487, 494, 534, 548, 562, 580, 582, 585, 589, 593, 600–1, 713, 784; – B. Ossol.: rkp. 3382 s. 174–6; – Informacje Andrzeja Kostrzewskiego z Kr. na podstawie genealogii rodzinnej Pinińskich, otrzymanej od Piotra Pinińskiego z W.

Wacław Szczygielski

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Kazimierz Wojniakowski

1771 lub 1772 - 20.01 lub 20.12.1812
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.